ડૉક્ટર સૈયદના સૈફુદ્દીનના પ્રવચનમાં આત્મશુદ્ધિ, આત્મવિશ્વાસ અને પરસ્પર સુમેળનો સંદેશ

ફતેપુરા તા.૦૪

ફતેપુરા પ્રતિનિધિ શબ્બીરભાઈ સુનેલવાલા : મુહર્રમ 1447 માં આ વર્ષ

સામાન્ય રીતે, દાઉદી બોહરા સમાજના ધાર્મિક ગુરુ દર વર્ષે હઝરત ઇમામ હુસૈનની શહાદતની યાદમાં મુહર્રમના પહેલા દસ દિવસોમાં વિશ્વના કોઈ પણ ભાગમાં પોતાનું ભાષણ આપે છે. પરંતુ આ વર્ષે ચેન્નઈમાં આપવામાં આવેલું ભાષણ ગત ભાષણોની તુલનામાં ઘણા માત્રામાં અનન્ય છે, જેનો આધાર સંપૂર્ણપણે વ્યાપારિક અને દાઉદી બોહરા સમાજના વ્યવહાર, ચરિત્ર અને સ્વરૂપનું પ્રતિબિંબ છે. 

હઝરત હુસૈનની શહાદતને ઇસ્લામના તમામ વર્ગો અથવા ફિરકાઓમાં મુહર્રમના પહેલા દસ દિવસોમાં યાદ કરવામાં આવે છે, પરંતુ દાઉદી બોહરા સમાજમાં શહાદતના વ્યવહારિક પાસાની ચર્ચા અને તેના યોગ્યતામાં કાલ્પનિક માનવીય મગજની ઉપજ કરતાં, તેમના ત્યાગ અને તપસ્યાને સ્વીકારવા પર ભાર મૂકવામાં આવે છે. 

જોકે સમગ્ર બોહરા સમાજ વ્યાપાર, વ્યવહાર અને સંસ્કારનું આદર્શ પ્રતિબિંબ છે, સરળતા અને સાદગીનું વિશ્વવ્યાપી ધોરણ છે. આ વર્ષે 53મા ધાર્મિક ગુરુ ડૉક્ટર સૈયદના મુફદ્દલ સૈફુદ્દીનનું પ્રવચન આ જ પૃષ્ઠભૂમિને લઈને તેમના અનુયાયીઓને જે સરળ ભાવનાથી પ્રેરિત કરે છે, તે હૃદય અને મનમાં એવું ઉતરી જાય છે જેમ કે સ્કૂલના બાળકોને તેમનો પાઠ કંઠસ્થ થઈ જાય. અને તેઓ જીવનની પરીક્ષામાં ઉચ્ચતમ સ્થાન પ્રાપ્ત કરે છે. 

આ જ કારણ છે કે બોહરા સમાજના તેમના અનુયાયીઓ તેમને શ્રદ્ધા અને પ્રેમથી “બાવા” સાહેબ કહે છે. તેમનો આ જ આકર્ષણ તેમના અનુયાયીઓને તેમના પ્રતિ જવાબદાર બનાવે છે, તેમમાં આસ્થા અને સમર્પણની ભાવના પેદા કરે છે. આ જ ઉદ્દેશ્ય અને દૃષ્ટિકોણને લઈને બાવાનું આ વર્ષના મુહર્રમનું ગહન અધ્યયનયુક્ત ગંભીર ચિંતન-મનન ફરે છે, જે તેમના અનુયાયીઓને પ્રેમના બંધનમાં બાંધીને એક આદર્શ, અનુશાસિત અને અનુપમ અનુયાયી બનાવે છે. વિશ્વના ધાર્મિક ગુરુઓમાં તેમની આ એક મહાન સિદ્ધિ છે, જે સરળ અને આત્મીય ભાવનાની પ્રેરક સિદ્ધિ છે. 

સૈયદના સૈફુદ્દીન સાહેબ માત્ર ભાષણ જ આપતા નથી, પરંતુ તેમના પૂર્વજ મહાપુરુષો, નબીઓ, ઇમામો અને દુઆતોના જીવનમાં આ મૂલ્યોને કેવી રીતે આત્મસાત કરવામાં આવ્યા હતા, તેની વિસ્તૃત ઝલક પણ આપે છે. જે તેમના અનુયાયીઓને પ્રેરિત કરવાનો એક મહત્વપૂર્ણ માર્ગ છે, જેમાં કલ્પનાની ઊણપ નથી, પરંતુ સત્ય અને વાસ્તવિકતા પ્રચુર માત્રામાં છે. અનુયાયીઓને તો જાણે બેઠાબેઠા ખજાનો મળી ગયો, જેમણે તેને આત્મસાત કરી લીધો તે તરી ગયા, અને જે વંચિત રહ્યા, સુતા રહ્યા, સપાટી પર તરતા રહ્યા તેમણે અમૂલ્ય ખજાનો પોતાના હાથથી ગુમાવી દીધો. 

જ્યાં પ્રાચીન ઉદાહરણો પ્રચુર માત્રામાં છે, જે નૈતિક જીવન માટે પોષક છે, તેનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. ત્યાં વર્તમાન સંદર્ભોને અનદેખા નથી કરવામાં આવ્યા. ભારતીય સનાતન સંદર્ભો સાથે સાથે કુરાન, ઇસ્લામ અને વિશ્વના અનેક ધર્મ શાસ્ત્રોમાં જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અને નક્ષત્રોનું પોતાનું મહત્વ છે, આ બધાની એક-એક કરીને વિસ્તૃત ચર્ચા કરીને સૈયદના સૈફુદ્દીને 1447 હિજરીના મુહર્રમના ભાષણને ઐતિહાસિક બનાવી દીધું છે. 

કહેવાય છે કે તારાઓથી આગળ પણ જગ્યા છે. સમગ્ર બ્રહ્માંડ વિશેનું તેમનું જ્ઞાન તેમને વિદ્વાનોની શ્રેષ્ઠ શ્રેણીમાં સર્વોચ્ચ સ્થાન આપે છે. આ ફક્ત દાઉદી બોહરા સમાજ માટે જ નહીં, પરંતુ સમગ્ર માનવજાત માટે ગૌરવની વાત છે, જે બોહરા સમાજને વૈશ્વિક સ્તરે એક આદર્શ, સંસ્કારિત, સમજદારી અને સુશોભિત સમાજ તરીકે ઊંચા સ્થાને સ્થાપિત કરે છે. 

સારાંશમાં, હઝરત ઇમામ હુસૈનની વફાદારી, શૂરવીરતા અને શફાઅતની ભાવનાને અખંડ રાખીને પોતાના માનનારાઓમાં દેશભક્તિ, પરસ્પર સુમેળ, સ્નેહ અને આસ્થાની ભાવના સાથે જોડવામાં સૈયદના સૈફુદ્દીનનો આ આયોજન અને તેની સાથે ચેન્નઈમાં તેમના ભક્તોની સમર્પણભાવના હંમેશા યાદ રહેશે. 

પંડિત મુસ્તફા અરીફ 
આધ્યાત્મિક લેખક, મુંબઈ